با سلام خدمت بازدید کنندگان محترم:
بدلیل بازنشستگی برای پیگیری امور و استفاده از مطالب ورزشی و اخبار مربوط به آموزشگاهها به این آدرس مراجعه فرمایید.
www.edare.blogfa.com
با تشکر
مسئولیتهای حقوقی ناشی از عملیات ورزشی
حوادث ناشی از عملیات ورزشی، تخلفات مدیریتها، معایب اسباب و وسایل، اماکن معیوب، اوباشگریهای تماشاگران، درگیریهای ورزشکاران با یکدیگر یا با داوران و غیره، موضوعهایی است که باید به طور جداگانهای به آنها پرداخت.در این بخش ، محور بحث حوادثی است که مرتکب آن ورزشکار و محل آن، اماکن ورزشی و زمان آن، در اثنای فعالیتهای ورزشی است.
اکنون اولین پرسش این است که آیا میتوان عمل ورزشکاری را که رد جریان فعالیتهای ورزشی منجر به حادثهای میشود جرم شناخت و مرتکب را مجازات کرد؟
پاسخ به این پرسش را باید در ماده 59 قانون مجازات اسلامی جستجو کرد. یکی از اعمالی که در ماده 59 جرم محسوب نمیشود حوادث ناشی از عملیات ورزشی مشروط به این که سبب آن حوادث نقص مقررات مربوط به آن ورزش نباشد و این مقررات هم با موازین شرعی مخالفت نداشته باشد.
علت جرم نبودن حوادث ناشی از عملیات ورزشی:
در بحث سابقه حقوق ورزشی گفته شد که تا قبل از تعیین تکلیف قانونی برای توجیه حوادث ورزشی استدلالهای متفاوتی از سوی حقوقدانان ارائه میشد. مصلحت اجتماعی، رضایت زیان دیده، عرف و عادت و امثال آن از جمله اینها بود. اما با وضع ماده 42 در قانون مجازات عمومی در سال 1352 و قبول آن پس از انقلاب از سوی مجلس شورای اسلامی به همه این نظریات خاتمه داده شد و در واقع در حال حاضر مستند موجه بودن حوادث ورزشی از عملیات ورزشی، قانون است.اعطای امتیاز بزرگی به ورزش بطور استثنایی در میان هزاران فعالیت دیگر ما را به جستجوی علت آن و یا به عبارت بهتر، چرائی آن وا میدارد. تصریح قانونگذار به این که حوادث ناشی از عملیات ورزشی به هر گونهای که باشدجرم محسوب نمیشود به معنای آن است که ورزش از علل موجهه محسوب و مرتکب هیچگونه مسئولیت اعم از کیفری و یا مدنی ندارد. اما دلایل این امر:
1- تبعیت از دیدگاه قانون اساسی: قانون اساسی ورزش را یکی از اساسیترین ابزارها برای تربیت انسانی کریم، با ارزشهای والای انسانی، آزاد و مسئول در برابر خدا میداند و با توجه به این قانون عادی باید از اصول و سیاستهای کلی ترسیمی در قانون اساسی تبعیت نماید، قانون عادی، حوادث ناشی از عملیات ورزشی را جرم محسوب نمیکند و در واقع به این دیدگاه که ورزش وسیلهای برای نیرومندی نسل است، عینیت میبخشد.
2- رضایت ورزشکار مصدوم به شرکت در فعالیت ورزشی:
رضایت ورزشکار به مشارکت در فعالیت ورزش به معنای قبول خطرات و نتایج زیانبار متعارف در ورزش است. قبول رضایت به عنوان یکی از مبانی موجه دانستن حوادث ناشی از عملیات ورزشی به منظور ایجاد انگیزه در میلیونها جوان برای روی آوردن به ورزش برای این بوده که نسلی شجاع، سلامت و با نشاط داشته باشیم زیرا قانونگذار به خوبی میدانسته که تعالی جامعه جز در پرتو چنین انسانهایی مقدور نیست. قانونگذار با علم به این که حادثه با ورزش قابل تفکیک نیست و حتی به رغم رعایت همه موازین و مقررات باز ممکن است صدمهای محقق شود با شجاعت و بینشی بسیار متعالی، حساب ورزش را از همه امور جدا ساخته و حوادث آن را جرم محسوب نمیکند. در عین حال میخواهد بگوید که ورزش یک فعالیت مبتنی بر تمایل است و هیچ اکراه و اجباری در آن نیست.
حرکت / شماره 13 – زمستان 1386 صفحه 10
« کاردوزو» یکی از بزرگترین حقوقدانان امریکا در یک ضربالمثل همین دیدگاه را به بیانی دیگر گفته است که« ترسو میتواند در خانه بماند» و مفهوم مخالفت آن این است که در صورت مشارکت در فعالیت ورزشی علیالاصول نخواهد توانست به نتایج زیانباری که در چارچوب مقررات حاصل شده باشد اعتراض کند.
همچنین استناد به قاعده اقدام که یکی از قواعد فقهی است در این مورد نیز مقبول است. معنای این قاعده چنانکه از نامش پیدا است این است که کسی که با علم و قصد و رضا ضرر یا ضمانی را بپذیرد هیچکس ضامن او نخواهد بود. بنابراین زیاندیده از عملیات ورزشی اعم از حریف یا تماشاگر یا غیر آنها با شرکت در بازی یا ورود به جایگاه تماشاگران، صدمات و خسارات ناشی از عملیات ورزشی در چارچوب مقررات را پذیرفته است و نمیتواند برای جبران خسارات وارده به دیگری رجوع نماید. بدون تردید یکی از اصول مورد نظر قانونگذار در وضع ماده 59 قانون مجازات اسلامی، رضایت زیاندیده از فعالیتهای ورزشی بوده است.
3- توجه به نقش ورزش در جامعه:
از مهمترین انگیزههای قانونگذار در اعطای چنین امتیازی به ورزش را باید در نقش و عملکرد ورزش در جامعه دانست که عبارتند از:
الف) کاهش هیجانات: ورزرش راهی است برای اظهار و کاهش هیجانات و رهایی از تنشها، ورزش به عنوان دریچه اطمینانی است که تمایلات مهاجمانه را تلطیف میکند.
ب) اثبات هویت: ورزش امکان شناخته شدن و اظهار ارزشهای وجودی را فراهم میآورد.
ج) کنترل اجتماعی: ورزش وسایلی را برای کنترل مردم در جامعهای که انحرافات رواج دارند به وجود میآورد.
د) اجتماعی شدن: ورزش وسیلهای است برای اجتماعی شدن.
ر) عامل تغییر: ورزش موجب تغییر جامعه، ایجاد الگوهای رفتاری جدید و عاملی است که جریان تاریخ را تغییر میدهد.
ز) بیداری و آگاهی جمعی: ورزش موجد روح جمعی است که مردم را به شیوه متحد به دنبال اهداف مشترک متشکل میسازد.
س) موفقیت: هنگامی که توسط بازیکنی یا تیمی موفقیت به دست میآید، ورزش موجب احساس موفقیت در تماشاگران و ورزشکاران میشود. پیروزی در ورزش مانند پیروزی در زندگی است.