حقوق ورزشی (1)
تعریف حقوق ورزشی
دکتر حسین آقایینیا
حقوق ورزشی یا حقوق ورزش یکی از گرایشهای علم حقوق است که به بررسی حقوقی حوادث در ورزش میپردازد. واژه ورزش در این اصطلاح دارای مفهوم وسیعی است و عملیات و فعالیتهای ورزشی قهرمانی، جزئی از این مجموعه است. به طور کلی میتوان گفت که منظور از حوادث ورزشی تمامی جرائم و شبه جرائمی است که توسط ورزشکاران، معلمان، مربیان، مدیران، تماشاگران، سازندگان و تولید کنندگان لوازم ورزشی و تجهیزات و امثال آنها به طور گسترده یا غیر مستقیم در رابطه با ورزش انجام میگیرد. موضوع این وقایع ممکن است سلامتی، جان، اموال، حیثیت، شرافت و سایر حقوق قانونی اشخاصی باشد که در محدوه ورزش به نحوی حضور دارند.
اهداف حقوق ورزشی
موضوع حقوق ورزشی تمامی تخلفاتی است که در عرصه ورزش واقع و به نحوی به حقوق دیگران لطمه وارد میآورد. در تحلیل حقوقی این تخلفات به بررسی وصف خلاف قانون بودن آنها پرداخته خواهد شد و تحت عنوان جرم یا شبه جرم طبقهبندی میشوند و بالاخره مطالعه واکنش جامعه در مقابل چنین تخلفاتی مطرح است. این واکنشها گاهی به عنوان مجازاتها از قبیل جزای نقدی، شلاق، حبس، محرومیت از حقوق اجتماعی و حتی اعدام مجرم اعمال میشود و هرگاه تخلف، وصف شبه جرم داشته باشد، متخلف ملزم به جبران خسارت خواهد بود. البته هر چند یکی از اهداف مجازات، ارعاب مرتکب و سایرین است و این هدف با اعمال مجازات به طور قهری معمولاً محقق میشود اما هدف ما در ارائه حقوق ورزشی به گونهای مطرح میشود که بتواند متضمن اهداف زیر باشد:
1 – افزایش آگاهیهای حقوقی جامعه ورزش در محدوده حقوق ورزشی
2 – استفاده از این آگاهیها در راستای جلوگیری از وقوع حوادث ورزشی
4 – تشریح وظایف و اختیارات مدیران ورزشی از نظر حقوقی
5 – ارائه انواع تدابیر حقوقی که قبل و بعد از وقوع حوادث ورزشی باید اتخاذ شود.
6 – مطلع کردن جامعه ورزش از پیآمدهای حقوقی تخلفات در ورزش
و مهمترین نتیجه حاصل از این اهداف، در امان نگهداشتن سلامت جسمی، روانی و حیثیتی ورزشکاران و نیز مصون داشتن مدیریتهای ورزشی از مسئولیتهای قانونی است.
مصادیق وظایف حقوقی دبیران تربیتبدنی
احراز سلامتی اولین وظیفه مراقبتی
تربیتبدنی فرایندی است آموزشی-تربیتی که هدف آن بهبود بخشیدن به اجرا و رشد انسان از طریق فعالیتهای جسمانی است و حرکت زیر بنای تربیتبدنی. بنابراین لازمه نخستین برای دستیابی به این هدف سلامت کسی است که میخواهد از طریق ورزش اقدام نماید و آنگاه که ورزشکار تحت نظر معلم یا مربی به فعالیت میپردازد. این تکلیف یعنی احراز سلامت بر عهده اوست و موظف است قبل از ارجاع هر حرکتی به ورزشکار از سلامت او اطمینان حاصل کند.
خلاصه این که هرگونه بی توجهی معلمین ورزش به اطمینان از سلامتی دانشآموز قبل از پرداختن به فعالیت ورزشی بی احتیاطی محسوب و زمینهساز مسئولیت های قانونی آنها خواهد بود. توصیه میشود که در صورت بروز حادثه برای دانشآموزان در فعالیتهای ورزشی یا غیر آنها مانند شکستگی، ضربه مغزی، اغماء و امثال آنها بدون ارائه مجوز پزشکی از فعالیت مجدد آنها قویاً جلوگیری شود.